Savaşın stratejisi

Dünyanın başına gelen en büyük küresel felaketi ayrıntılarıyla kaleme alan İngiliz gazeteci ve askeri stratejist Basil Liddell Hart'ın 1. Dünya Savaşı kitabı yeni baskısıyla piyasaya çıktı

Geride bıraktığımız yıl Birinci Dünya Savaşı'nın 100. yılıydı.
1914'te başlayıp 1918'de biten savaşın her cephede, her ülkede ayrı ayrı hikayeleri var. 2014 yılı boyunca dünya bu acı olayı filmler, kitaplar, söyleşiler ve konferanslarla andı. Bu yıldan başlayarak dört yıl boyunca yeni anmalara tanık olacağız.
Geçen pazar Osmanlı'nın en büyük cephelerinden biri olan Sarıkamış Harekatı'nın 100. yıl dönümüydü. 22 Aralık 1914'te başlayıp 5 Ocak 1915'e kadar süren harekatta kısa bir sürede yaklaşık 60 bin Mehmetçik neredeyse tek kurşun atmadan o dağlarda donmuştu. Türkiye'nin dört bir yanından gelen onbinlerce kişi, askerlerin geçtiği o yoldan yürüyüp o acı günleri unutmadığını gösterdi. Birkaç ay sonra da Çanakkale Savaşı'nın anmaları başlayacak.
Dünyanın başına gelen en büyük küresel felaketi ayrıntılarıyla kaleme alan İngiliz gazeteci ve askeri stratejist Basil Liddell Hart'ın Birinci Dünya Savaşı adlı kitabı yeni baskısıyla piyasaya çıktı.

20. yüzyılın en büyük askeri dehalarından biri kabul edilen Hart, Birinci Dünya Savaşı'nda yaralandıktan sonra cephe gerisinde görev yapmış bir isim. Savaş Bakanlığı'nda özel danışmanlık da yapan Hart, İkinci Dünya Savaşı Tarihi kitabı dahil 30 kitap yazdı.
Hart, büyük bir özverinin ve çalışmanın ürünü olan çalışmasında haritalar, kişiler, resimler ve en ince ayrıntısına kadar, adını bile duymadığınız cepheleri anlatıyor. Hart, 19. yüzyılda yaşayan ve Savaş Üzerine adlı kitabıyla çağdaşlarını, meslektaşlarını ve askeri tarihçileri derinden etkileyen Prusyalı general ve askeri düşünür Clausewitz'in "Zaferin bedeli kandır", "Harpte tek bir amacımız vardır: Muharebe" ilkelerinden farklı bir tezi savunuyordu.
İngiliz yazar Hart, Clausewitz'in ele aldığı gibi savaşı sadece taktik yönden değil, dolaylı bir strateji geliştirilmesini önererek yirminci yüzyılın tartışılan bir askeri tarihçi ve düşünürü oldu. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından Kerim Bağrıaçık'ın çevirisiyle yayınlanan kitapta, Hart, entelektüel bir askerin analitik yaklaşımı ile kendi tecrübelerini birleştirdiği yorumunda makineli tüfek, uçak, zehirli gaz, denizaltı ve geliştirilmesinde bizzat rol oynadığı tank gibi devrimsel yeni icatların etkisini; makineleşmiş orduların tarihteki bu ilk karşılaşması sırasında etten kemikten insanların çektikleri azabı ve oluşan çıkmazı aşmaya çalışan stratejistlerin kararlarını masaya yatırıyor.

(Sabah Kitap Aralık 2014 sayısında yayınlanmıştır.)