Sayfalar

12 Mart 2016 Cumartesi

Kahramanlar ölmez!


Kitaplarının başarısını görmeden ölen Stieg Larsson'un kahramanları Lisbeth Salander ve Blomkwist yeni bir yazarla döndü. David Lagercrantz serinin dördüncü kitabı Örümcek Ağındaki Kız'la müthiş ikiliye yeniden hayat veriyor...

Üçlemenin son kitabını bitirdikten sonra, zeki, asi, çılgın kız Lisbeth Salander ve cesur gazeteci Mikael Blomkvist'le yıllar önce vedalaşmıştım.
Millennium serisinin yazarı İsveçli Stieg Larsson'un 50 yaşında hayatını kaybetmesiyle noktayı koymuştuk.
Dedektif, polisiye ve gerilimde usta yazarlar çıkaran, sıkı televizyon dizilerine imza atan Kuzey Avrupa ülkelerinin bir sihri olmalıydı.
Larsson da ne ilkti ne de son olacaktı.
Dramatik yanı dünyada 80 milyondan fazla satan, 50 dile çevrilen, filmleri iyi hasılat yapan yazarın bu müthiş ilgiyi göremeden hayata veda etmesiydi.
İlk kitabı Ejderha Dövmeli Kız çıktığında, "saatli bomba, hipnotize edici, tam bir dinamit, yerinizden bile kıpırdayamayacaksınız" diye karşılanmış ve "bir kitaptan daha fazlası, bağımlılık yaratıyor" sözünü de haklı çıkaracaktı.
Lisbeth Salander ve Mikael Blomkvist'le tanışıp neredeyse yarım yüzyıldır üstü örtülen bir cinayet ve entrikanın ortaya çıkışına tanık olan okurlar ikinci kitabı merakla beklediler.
Alman Bild am Sonntag gazetesi, "Üçlemenin geri kalan iki kitabı bunun yarısı kadar bile iyi olsa, Larsson bize müthiş bir miras bırakmış olacak" diyordu ve nitekim haklı çıktı.
Ateşle Oynayan Kız kitabında artık bir fenomen olan Lisbeth Salander'in hayatına odaklanılıyordu. Ortada iki cinayet, bir silah ve silahtaki parmak izleri Salander'i gösteren kanıtlar vardı.
İsveç Gizli Servisi, polisler, Rus Mafyası, ihanet eden ajanların ortasında bilgisayar dehası, dinlenmek için matematik ve fizik kitapları okuyan, boks yapan zayıf çelimsiz bir genç kız var. Geçmişinde yaşadığı travmalar onu güçlendirip bir kaya gibi yapmış.
Hercai, kafasına göre yaşayan kural tanımaz ama işinde bir numara olan özgür gazeteci Mikael Blomkvist'le sıkı bir ikili oluşturuyorlar...
Ancak Salander ve Blomkvist arasındaki ilişki nefret, aşk, öfke, kızgınlık, kıskançlık, karşılıklı birbirini kullanma arasında gidip gelen tuhaf bir seyir izliyor.
Şu an sohbet ediyorlar ama her şey olabilir, bir sonraki bölümde durum tam tersine dönebilir ki hakikatten dönüveriyor.    
İkinci kitap öyle bir yerde bitiyor ki başka bir şansınız yok, gelsin üçüncü kitap:
Arı Kovanına Çomak Sokan Kız.
Finalin nefes nefese ve uykusuz kalma pahasına yapıldığı konusunda hiçbir şüphem yok.
İngiliz gazetesi Daily Express'in "Bu kitabı da gecenin ilerleyen saatlerine dek okuyacaksınız. İsveçli bir bilgisayar manyağının bizi soluksuz bırakabileceğini kimi düşünebilirdi ki" yorumunun emin olun eksiği var fazlası yok.
Üçlemeyi okuyan çevremdeki birçok kişiden böyle tepkiler aldığımı da eklemeliyim.
Dünya edebiyatının çınarlarından ünlü yazar Mario Vargas Llosa, üçlemeyi roman tarihinin klasikleriyle karşılaştırıyordu: Kasırga gücünde bir roman. Alexandre Dumas'ın Üç Silahşörleri'ni veya Charles Dickens'in romanlarını aynı hararetli heyecanla okumuştum. Olağandışı, hiç gocunmadan söylüyorum: Muhteşem.
Kitabı okumayanlar ise filmlerini izledi. Seri, İsveç-Danimarka ortak yapımı üç film oldu. Amerikalılar Ejderha Dövmeli Kız'ı bir daha uyarladı. Başrolünde de James Bond Daniel Craig oynadı.
Stieg Larsson'un ölümünün üzerinden 12 yıl geçti, son kitabı da 8 yıl önce yayınlandı. Bu süreyi hayranları şehir efsaneleriyle geçirdi:
"Taslaklar hazır, kız arkadaşı bilgisayarındaki notlardan serinin dördüncüsünü yayınlayacak. Aslında 10 serilik bir kitap olarak tasarlandı, dördüncüsünü diğerleri izleyecek."
Ve geçtiğimiz yıl serinin dördüncü kitabı yayınlandı: Örümcek Ağındaki Kız.    
Yazarı kriptolog Alan Turing ve ünlü futbolcu İbrahimoviç'in hayat hikâyelerini kaleme alan David Lagercrantz...
Ancak Larsson'un babası ve kardeşlerinin isteğiyle kitabı yazan Lagercrantz'ın kendisi ve tabii ki kitabı birçok tartışmanın da ortasında kaldı.
Daha önce de James Bond, Sherlock Holmes ya da Hercule Poirot da başka yazarlar tarafından yeniden yazılmıştı ancak Lagercrantz'ın durumu biraz farklıydı.
Daha kitap yazılırken olumlu, olumsuz birçok eleştiri yapıldı, daha da sürecek gibi görünüyor. Tartışmalar okura saygı, ticari kaygılarla devam etti hatta boykot çağrısı yapan bile vardı.
Larsson'un 32 yıllık kız arkadaşı Eva Gabrielsson da kitaba sert tepki gösterdi:
"Üçleme olduğu gibi kalmalıydı, okurlar eski bir dost haline gelen şahane bir yazarla tanıştılar. Şimdi onlara 'eski dostunuz gitti ama size kör bir randevu veriyoruz bununla mutlu olun deniyor."
Kitap yayınlandıktan sonra da içerikle ilgili tartışma alevlendi: Kuru, anlatımı yavan, çok fazla ayrıntıya boğulmuş...
Ancak kitabı beğenenler de az buz değil...New York Times ve Guardian gazetesi Larsson hayranlarının son kitapla hayal kırıklığına uğramayacağını belirtiyor.
Salander- Blomkivst ikilisinin emin ellerde olduğuna yapılan yorumlarla Lagercrantz'ı destekleyenler de var.
Yazar, Örümcek Ağındaki Kız'da Salander- Blomkivst ikilisinin merkezinde olduğu, İsveç gizli polisi, Rus mafyası, teknoloji şirketleri, Amerikan Ulusal Güvenlik Ajansı'nın (NSA) da dahil olduğu bir mücadeleyi anlatıyor.
Okurken "Romanı Larsson'un yazmadığını unuttuğum anlar oldu" diyen İngiliz gazetesinin yorumu doğru bir tespit olmuş.
Bazı ayrıntıların gereksiz olduğuna ben de katılıyorum ancak kitabın iyi bir roman olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
Dördüncü kitapta yazar, Salander'in ikizi ve can düşmanı Camilla'yı öne çıkarmış.
Ondan gelen "Bir dahaki sefere, kardeşim, bir dahaki sefere" SMS'nin ve uzun bir zaman sonra Salander'le Blomkvist'in yazışma ve konuşmalar dışında yüz yüze gelmesi de yeni maceraların ve kitapların geleceğine işaret ediyor.
(Sabah Kitap ekinin Şubat 2016 sayısında yayınlanmıştır.)

KİTAPTAN BİR BÖLÜM

"Lisbeth bilgisayarının başına oturdu, Edelman'ın yazdığı birkaç makaleye hızla göz gezdirdi. Somut bilgilerin bile içine sızan kurumlu, gülünç bir dille karşılaşacağını düşünüyordu. Ama adamın dilinde ne böylesi abartılı ifadeler ne de psikolojik saflıklar vardı. Gayet kesin konuşuyordu. Tekrar e-postaya döndü, SMTP-sunucusunun arkasını kontrol etti ve yerinden sıçradı. Bordino diye bilmediği biri sunucuydu, olamazdı. Ne olduğunu anlamak için bir dizi komut gönderdi, hemen cevap aldı. Sunucu open mail relay tarafından destekleniyordu. Yani gönderen istediği adresi kullanabiliyordu. Başka bir deyişle Edelman'dan gelen e-postalar sahteydi."

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder